Zażywanie paracetamolu podczas ciąży sprzyja występowaniu u dziecka objawów ADHD i autyzmu. Naukowcy hiszpańscy potwierdzili zależność, którą sygnalizowały już wcześniejsze badania – wskazywały one na niekorzystny wpływ leku na rozwój układu nerwowego, prowadzące do zaburzeń uwagi, nadpobudliwości i obniżonego IQ. Dopiero teraz jednak udało się dokonać analizy większej liczby lepszej jakości danych, i określić, w jakim stopniu nasila się zagrożenie.
Paracetamol, inaczej acetaminofen, to jeden z najpopularniejszych środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, który wbrew panującym opiniom nie ma działania przeciwzapalnego. Z tego powodu nie jest zaliczany do grupy NLPZ – niesteroidowych leków przeciwzapalnych, której przedstawiciele to m.in. kwas acetylosalicylowy czy ibuprofen.
W krajach rozwiniętych paracetamol zażywa 46-65 proc. kobiet w ciąży, co wynika z faktu, że nie istnieją żadne silne dowody na to, by powodował wady wrodzone u dzieci.
Wciąż jest zalecany jako najbezpieczniejszy środek łagodzący ból, choć już wcześniej pojawiały się doniesienia na temat zwiększonego ryzyka rozwoju astmy u pociechy, a także zaburzeń endokrynnych, związanych z funkcjami poznawczymi i zachowaniem.
Czytaj także: Często bierzesz paracetamol? Może być toksyczny i uszkodzić wątrobę i serce
W nowej analizie problemu uwzględniono dane 73 881 dzieci w wieku 4-12 lat z 6 europejskich badań, dla których dostępne były dane na temat zażywania paracetamolu przez matkę jeszcze przed urodzeniem.
Każdy z uczestników wykazywał przy tym co najmniej jeden objaw zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ang. attention-deficit hyperactivity disorder, ADHD) lub zaburzeń ze spektrum autyzmu (autistic spectrum condition, ASC). Ten pierwszy powoduje symptomy takie jak niezdolność skupienia się, nadaktywność i impulsywność, drugi wiąże się z występowaniem problemów z komunikacją i kontaktami społecznymi, ograniczeniem zainteresowań czy powtarzaniem czynności.
Na podstawie przeprowadzonej analizy ustalono, że dzieci narażone na oddziaływanie acetaminofenu w życiu płodowym o 21 proc. częściej wykazywały objawy ADHD i o 21 proc. częściej – objawy ASC niż te, których matki nie przyjmowały leku.
Zależność ta była nieco silniejsza w przypadku chłopców niż dziewczynek. Nie wykazano przy tym, by na występowanie zaburzeń wpływał kontakt dziecka ze środkiem już po urodzeniu.
Wynika z tego, że oczekując potomka paracetamol warto przyjmować jak najrzadziej, a także omówić kwestię jego ewentualnych zamienników z lekarzem prowadzącym ciążę.
Źródła:- Prenatal and postnatal exposure to acetaminophen in relation to autism spectrum and attention-deficit and hyperactivity symptoms in childhood: Meta-analysis in six European population-based cohorts European Journal of Epidemiology
- Prenatal paracetamol exposure and child neurodevelopment: A review Hormones and Behavior
ZOBACZ: Trening mindfulness pomaga rodzicom dzieci z ADHD