Krtań jest narządem umiejscowionym w górnej części układu oddechowego i niezbędnym człowiekowi do wydawania dźwięków. U dorosłego człowieka ma ona ok. 4-6 cm długości i ma postać odwróconej piramidy o zaokrąglonym wierzchołku. Zapalenie krtani u dzieci jest znacznie częstsze niż zapalenie krtani u dorosłych, co wynika z różnic w budowie tego narządu. Krtań dziecka różni się od krtani dorosłego głównie: kształtem, wielkością, konsystencją tkanek i lokalizacją względem kręgosłupa.
Zapalenie krtani u dzieci
Zapalenie krtani jest jedną z dolegliwości właściwych dla wieku dziecięcego, ponieważ zwykle diagnozowane jest u dzieci pomiędzy pierwszym a szóstym rokiem życia. Bezpośrednią przyczyną tego stanu zapalnego jest najczęściej przedostanie się zarazków z górnych dróg oddechowych do krtani. Zapalenie krtani u dzieci ma zwykle podłoże wirusowe, rzadziej bakteryjne. Ponad połowa przypadków tej choroby wywoływanych jest przez wirus paragrypy. Szczególnie niebezpieczną postacią tej choroby jest ostre podgłośniowe zapalenie krtani (krup wirusowy), które dotyka dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym w okresie jesienno-zimowym. Podstawowe czynniki ryzyka zachorowania na zapalenie krtani to:
- Niska temperatura powietrza.
- Mała wilgotność powietrza.
- Zanieczyszczenie powietrza.
- Narażenie na oddziaływanie dymu tytoniowego.
- Choroba refluksowo-przełykowa.
- Zakażenia wirusowe i bakteryjne.
- Uraz pointubacyjny.
- Przedostanie się ciała obcego do górnego odcinka dróg oddechowych.
Jakie objawy daje zapalenie krtani?
Zapalenie krtani u dzieci zwykle poprzedza zapalenie błony śluzowej gardła i nosa. W przypadku krupu wirusowego objawy są uciążliwe i znacznie obniżają jakość życia małych pacjentów. Najbardziej charakterystyczne objawy zapalenia krtani to:
- Poczucie duszności.
- Świszczący oddech.
- Uciążliwy kaszel suchy, który nasila się w godzinach wieczornych i nocnych.
- Ślinotok.
- Przyśpieszony oddech.
- Ból gardła z towarzyszącym drapaniem.
- Skurcz mięśni międzyżebrowych przy wdechu.
- Nadmierna męczliwość.
- Stan podgorączkowy.
- Ogólne osłabienie organizmu.
- Zaburzenia świadomości (w ciężkim przebiegu zapalenia krtani).
Przeczytaj też:
Objawy zapalenia krtani mogą różnić się w zależności od postaci choroby i przyczyn jej występowania. W praktyce klinicznej wyodrębnia się:
- Ostre wirusowe zapalenie krtani, które jest zdecydowanie najczęstszą postacią tej dolegliwości. Jej leczenie polega na nawilżaniu powietrzanawilżaniu powietrzanawilżaniu powietrza i przyjmowaniu preparatów łagodzących przebieg choroby.
- Nagłośniowe zapalenie krtani, które jest groźną postacią tego stanu zapalnego, wiążącą się ze stosunkowo dużym ryzykiem zgonu. Charakteryzuje się ono: uporczywym bólem, zaburzeniami połykania, ślinotokiem, płytkim oddechem, stłumionym głosem i gorączką.
- Bakteryjne zapalenie tchawicy, które obejmuje również krtań. Charakteryzuje się ono m.in. wysoką gorączką i świstem krtaniowym.
- Błonicze zapalenie krtani i tchawicy, które towarzyszy błonicy. Charakteryzuje się ono: zwężeniem dróg oddechowych i świstem krtaniowym.
- Brodawczakowatość krtani, które ma podłoże infekcyjne i wywoływane jest przez wirus brodawczaka ludzkiego. Choroba ma charakter nawracający i zwykle dotyczy dzieci między 2. a 5. rokiem życia.
O czym świadczy gorączka i kiedy nie należy jej zbijać?
Zapalenie krtani – leczenie
Infekcyjne zapalenie krtani trwa ok. dwóch tygodni. Leczenie tej choroby polega w głównej mierze na łagodzeniu dotkliwości objawów. Podstawą jest dbanie o prawidłową temperaturę i wilgotność powietrza. Pacjent zmagający się z zapaleniem krtani powinien przebywać w pomieszczeniu o temperaturze nieprzekraczającej 21 stopni Celsjusza. Zaleca się również częste wietrzenie pokoju, w którym przebywa chory. Rekomendowanym rozwiązaniem jest zaopatrzenie się w elektryczny nawilżacz powietrza (opcjonalnie można kłaść na kaloryferach mokre ręczniki). W leczeniu zapalenia krtani skuteczne są domowe sposoby, które odpowiednio dobrane mogą złagodzić objawy choroby.
Skutecznym sposobem na złagodzenie objawów zapalenia krtani są inhalacje, które można przygotować samemu w domu. Do domowych inhalacji należy wykorzystać: parę wodną i olejkami eterycznymi np. sosnowym, eukaliptusowym, bergamotowym i eukaliptusowym. Do inhalacji na zapalenie krtani można wykorzystać również: zioła o właściwościach przeciwzapalnych i łagodzących, w tym głównie: rumianek i podbiał.
W większości przypadków zapalenia krtani nie ma konieczności zastosowania farmakoterapii. Wyjątkiem są sytuacje, w których choroba ta charakteryzuje się ciężkim przebiegiem. Wówczas zazwyczaj podaje się pacjentowi tlen, monitoruje się podstawowe funkcje życiowe. Niekiedy konieczne jest również zastosowanie glikokortykosteroidów oraz siarczanu magnezu, który jest skuteczny przy występowaniu duszności. Przy zapaleniu krtani antybiotyki podaje się rzadko, ponieważ choroba ta zwykle ma podłoże wirusowe.
Zapaleniu krtani mogą towarzyszyć zaburzenia oddechu. Sprawdź, jak reagować w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa:
Podsumowując osobom chorym na zapalenie krtani zaleca się:
- Przebywanie w pomieszczeniu o temperaturze ok. 21 stopni Celsjusza.
- Utrzymywanie wysokiej wilgotności powietrza.
- Oszczędzanie głosu.
- Unikanie ostrych potraw, palenia tytoniu, picia alkoholu i innych czynników, które mogą podrażnić górne drogi oddechowe.
- Owijanie szyi szalikiem.
- Picie herbatek ziołowych.
- Wykonywanie inhalacji z pary wodnej, olejków eterycznych i ziół.
Źródła:
- Mielnik-Niedzielska G., Niedzielski A., Zapalenia krtani. Pediatria po dyplomie.