KTG płodu – badanie czynności serca płodu. Dlaczego warto wykonać KTG płodu?

KTG to skrót od zlepku słów kardiografia oraz tokografia. Pierwsze z nich oznacza rejestrację czynności serca płodu, a drugie rejestrację czynności skurczowych płodu. W praktyce oznacza to, że badanie kardiotokograficzne (w skrócie KTG) polega na badaniu czynności serca płodu, a jednocześnie zapisuje czynności skurczowe macicy ciężarnej.

Badanie to wykonywane jest dwóch w trybach:

• niestresowym (bezinwazyjnym),
• stresowy (wymagającym podania oksytocyny).

Drugi rodzaj badania przeprowadzany jest w sytuacji, gdy pierwszy test był nieprawidłowy.

Badanie KTG to jeden z podstawowych testów, wykonywanych u kobiet w ciąży. Regularne jego przeprowadzanie pozwala zachować stałą kontrolę nad stanem zdrowia dziecka, a przede wszystkim pozwala odpowiednio szybko zareagować, w przypadku występowania niebezpiecznych zmian.

Czytaj także: Poród w wodzie to najbardziej naturalny rodzaj porodu. Jak przebiega i czy boli mniej niż klasyczny poród siłami natury? To warto wiedzieć

Dziecko przed przyjściem na świat musi pokonać trudną drogę do czego potrzebuje wytrzymałego serca. Regularna obserwacja jego czynności pozwala szybko wyłapać problem z funkcjonowaniem tego organu. Właśnie po to wykonywane jest badanie KTG. Badanie KTG płodu przeprowadza się najczęściej po 25. tygodniu ciąży, wówczas często zalecane jest wykonywanie go nawet dwa razy w tygodniu. Potem na ogół trzeba powtarzać badanie co 2-3 dni, aż do rozwiązania.

W jakich sytuacjach wykonanie KTG jest zalecane?

• w momencie pojawienia się skurczy macicy,
• jeśli termin porodu przekroczony jest o minimum tydzień,
• jeśli kobieta będąca w ciąży sugeruje lekarzowi swoje zaniepokojenie (np. faktem, że nie wyczuwa ruchów płodu),
• w przypadku podejrzenie bradykardii, tachykardii lub arytmii serca płodu,

Kardiotokografię wykonuje się na dwa sposoby:

• monitorowanie zewnętrzne - nieinwazyjna forma badania. Podczas jego wykonywania ciężarna leży na lewym boku, a na brzuch zakładane są paski z wbudowanymi czujnikami. Zadaniem jednego z nich jest rejestracja uderzeń serca płodu natomiast drugi kontroluje siłę oraz czas trwania skurczów macicy.
• monitorowanie wewnętrzne - inwazyjna forma badania wykonywana, gdy zachodzi podejrzenie zagrożenia życia płodu. Polega na wprowadzeniu od strony szyjki macicy specjalnej elektrody, która następnie jest umieszczana w sąsiedztwie wychodzącej główki dziecka. Przeprowadzenie monitorowania wewnętrznego możliwe jest jedynie u kobiet, u których pękły już błony płodowe, a samo rozwarcie wynosi minimum 2 cm.

Samo badanie KTG trwa zazwyczaj 30-40 minut. Wynik zostanie zapisany na papierze w formie dwóch wykresów: kardiograficznego i tokograficznego, a następnie zinterpretowany przez lekarza.

Badanie KTG nie wymaga szczególnych przygotowań. Jest całkowicie bezpieczne dla dziecka oraz jego mamy. Oznacza to, że do badania można podejść ‘z marszu’. Najczęściej trwa ono około 30-40 minut, dlatego przed podpięciem warto skorzystać z toalety, żeby w trakcie testu nie przerywać jego trwania.

Podczas samego badania warto pamiętać o przyjęciu odpowiedniej pozycji - niewłaściwe ułożenie może zaburzyć prawidłowość wyniku. Prawidłowa pozycja nie powinna powodować ucisku żyły głównej lub pępowiny płodu.

Prawidłowa liczba uderzeń serca płodu wynosi od 110 do 150 uderzeń na minutę. W czasie samego badania mogą występować również przyspieszenia akcji serca do około 165 uderzeń - jest to oznaka aktywności dziecka. Jak odczytywać inne wyniki testu?

Jeśli częstotliwość uderzeń serca płodu jest niższa niż 100-110 na minutę, możemy mówić o bradykardii - może być spowodowana na przykład niedotlenieniem płodu. Jeśli liczba uderzeń przekracza 180 - może świadczyć to o tachykardii. Jej przyczyną jest najczęściej zakażenie wewnątrzmaciczne. W obu przypadkach konieczna jest szybka reakcja lekarzy.

Badanie KTG bada również oscylację serca płodu - ta według normy powinna wynosić od 5 do 25 uderzeń na minutę - w zależności od aktywności płodu. Bada się również Monitoruje przyspieszenia akcji serca dziecka - według lekarzy w ciągu 10-15 minut powinny wystąpić one przynajmniej 2 razy i trwać około 15 sekund.

Kardiotokografia, jest finansowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia - podobnie, jak inne badania, które musi wykonać kobieta będąca w ciąży. Jeżeli więc kobieta objęta jest opieką medyczną, za badanie KTG nie zapłaci nic.

Test oksytocynowy (zwany również testem OCT lub testem stresowym) polega na podaniu kobiecie w ciąży niewielkiej dawki oksytocyny. Środek ten wywołuje skurcze macicy. Wykonuje się to w celu wywołania czynności skurczowych, podobnych do tych, które panują podczas akcji porodowej. Dzięki temu, lekarz prowadzący ma możliwość obserwacji, czy serce dziecka funkcjonuje prawidłowo w warunkach większego stresu i obciążenia, z którymi będzie musiało się zmierzyć w czasie porodu.

Badanie to jest w pełni bezpieczne, ponieważ stan dziecka jest bez przerwy kontrolowany za pomocą KTG. Test stresowy umożliwia ocenę stanu dziecka oraz zachowanie bezpieczeństwa podczas porodu.

Najlepsza położna w Polsce radzi co spakować na porodówkę: