Na co są owoce jarzębiny?
Jarzębina to inaczej jarząb pospolity (Sorbus aucuparia) jest źródłem pomarańczowych owoców, które mogą być spożywane tylko po odpowiedniej obróbce. Działają wtedy m.in. moczopędnie, przeciwzapalnie i przeciwbiegunkowo.
Całe zawierające je kiście ścina się do koszyka, po czym trzeba przetworzyć je w ciągu kilku dni. Jeżeli mają być suszone, owoce trzeba zerwać z szypułek, umyć, osuszyć i zamrażać przez 3 dni, a następnie suszyć w temperaturze 40-50 stopni Celsjusza przez 2-3 godziny. Powinny być pomarszczone, ale sprężyste, zachowując swój kolor. Nadają się na odwary polecane przy problemach z nerkami, wątrobą, woreczkiem żółciowym i krążeniem.
Aby przygotować przetwory z jarzębiny, należy najpierw pozbawić je goryczy przez zamrażanie (min. 2 tygodnie), blanszowanie we wrzątku przez 5 min albo moczenie przez 24 godziny w wodzie z octem (2:1), a następnie płukanie i przelanie wrzątkiem. Z tak przygotowanego surowca można sporządzić nalewkę (tzw. jarzębinówkę) lub wino bądź konfitury (najlepiej z innymi owocami). Jarzębina do przygotowania soku, a właściwie syropu, powinny być zmielone i gotowane przez 20 minut, a gotowy przetwór wymaga następnie takiego samego czasu pasteryzacji.
Na co jest dobry owoc kaliny?
Kalina koralowa (Viburnum opulus) to krzew dający szkarłatnoczerwone owoce z pestkami o działaniu przeciwzapalnym, rozkurczowym na mięśnie gładkie macicy oraz ściągającym, hamującym m.in. drobne krwawienia z narządów rodnych. Pomagają łagodzić bolesne miesiączki i zmniejszyć ryzyko poronienia.
Podobne właściwości mają owoce kaliny śliwolistnej (Viburnum prunifolium), które tak jak w przypadku odmiany koralowej można wykorzystać do przygotowania soku, odwaru, marmolady lub dżemu.
Owoców kaliny nie wolno jednak spożywać ich w postaci świeżej ze względu na działanie drażniące przewód pokarmowy – zawsze wymagają gotowania (w przypadku odwaru zalecany czas obróbki termiczne to 10 min).
Owoce kaliny zawierają m.in. flawonoidy, fitosterole, triterpeny, kwasy organiczne i pektyny, a także związki goryczkowe takie jak wiburnina, garbniki oraz saponiny. Zawdzięczają im działanie przeciwzapalne, uszczelniające i wzmacniające naczynia krwionośne (w tym przeciwżylakowe), przeciwobrzękowe, moczopędne, obniżające ciśnienie krwi i uspokajające.
Na co pomagają kasztany?
Kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanum) to drzewo wytwarzające niejadalne, choć dekoracyjne owoce. Są one surowcem do produkcji preparatów na żylaki i hemoroidy, a także niewydolność naczyń włosowatych z uwagi. Działanie to zawdzięcza antyoksydantom w postaci escyny i eskuliny o działaniu przeciwzapalnym oraz łagodzącym obrzęki i ból związane z zaburzonym przepływem krwi.
Choć produkty z kasztanowca bywają przyjmowane również doustnie, jest to wskazane jedynie przy użyciu handlowych preparatów o standaryzowanym składzie, ponieważ dawki lecznicze są niskie i mogą być łatwo przekroczone, stając się źródłem efektów toksycznych.
Kasztany mogą być wykorzystane do przygotowania odwarów, które stosuje się do okładów na żylaki, przemywania skóry naczyniowej, kąpieli przy cellulicie i przygotowania maceratów olejowych poprawiających ukrwienie skóry ciała i głowy.
Podczas zbierania dzikich owoców trzeba zachować ostrożność. Niektóre są bezpieczne tylko w stanie w pełni dojrzałym, inne są jadalne po przemrożeniu.
