Stres
Stresujący tryb życia, ciągłe przebywanie w tzw. niedoczasie i brak chwili wytchnienia w negatywny sposób odbijają się na zdrowiu. Następstwem długotrwałego stresu jest osłabienie układu odpornościowego, osłabieniu ulegają także procesy regeneracyjne organizmu, co sprzyja powstawaniu komórek z uszkodzonym materiałem genetycznym.
Innym wskazywanym w literaturze mechanizmem, jest zwiększenie wydzielania kortykotropiny w przysadce mózgowej, która stymuluje wydzielanie większych niż potrzeby organizmu ilości estrogenów i androgenów. Nadmiar estrogenów sprzyja zachorowaniu na raka piersi.
Postaraj się każdego dnia znaleźć chociaż 30 minut tylko dla siebie!
Ultrafiolet
Promieniowanie ultrafioletowe, na które narażona jest skóra podczas opalania się na słońcu, a także w solarium zwiększa ryzyko rozwoju raka skóry. Promieniowanie UV pochłonięte przez komórki skóry uwalniając się, produkuje bardzo duże dawki wolnych rodników, które atakują komórki powodując drobne mutacje w materiale genetycznym.
Wysokie ryzyko rozwoju nowotworów skóry mają osoby bardzo intensywnie opalające się podczas urlopu. Szczególnie narażone są kobiety, ale także mężczyźni o bladej i piegowatej cerze, jasnych włosach i niebieskich oczach.
Skóra poparzona słońcem, manifestuje w ten sposób zbyt dużą, przyjętą dawkę toksycznego promieniowania. Można tego uniknąć poprzez ograniczenie ekspozycji skóry na promieniowanie słoneczne w godzinach od 10.00 do 15.00, kiedy jest ono najsilniejsze. Osobom z jasną karnacją zaleca się noszenie koszulek z długim rękawem i spodni z długimi nogawkami, czapek oraz okularów przeciwsłonecznych.
Co z witaminą D? Do jej syntezy wystarczy 15 minut przebywania na słońcu z odkrytymi przedramionami w godzinach od 10.00 do 15.00.
Zanieczyszczenia środowiska
Smog, spaliny produkowane przez samochody, odpady składowane na złomowiskach, ścieki, gazy fabryczne – to nie jedyne przyczyny powodujące coraz gorszy stan:
• wody – którą pijemy,
• powietrza – którym oddychamy,
• gleby – w której rosną rośliny, które spożywamy.
Niestety nie mamy na te czynniki dużego wpływu, ale możemy ograniczyć kontakt ze szkodliwymi substancjami poprzez korzystanie z maseczek antysmogowych, dokładne mycie warzyw i owoców, unikanie spacerów przy zatłoczonych ulicach oraz wietrzenia mieszkania w godzinach szczytu.
Wiek i płeć
Rozwój nowotworów złośliwych, czyli dających przerzuty, jest silnie skorelowane z wiekiem. Wśród kobiet najwięcej zachorowań na raka obserwuje się w wieku 50-69 lat, a u mężczyzn między 55. a 74. rokiem życia.
W procesie starzenia się organizmu dochodzi do obniżenia sprawności mechanizmów naprawczych, a także rozwoju i akumulacji uszkodzonych komórek. Z wiekiem dochodzi do powstawania zmian i oksydacyjnych uszkodzeń w budowie struktury DNA w wyniku nagromadzenia wolnych rodników.
Nowo powstałe komórki na badzie uszkodzonego DNA są również nie w pełni sprawne, a to stanowi czynnik wpływający na rozwój i zezłośliwienie nowotworów.
Rodzaje nowotworów z różną częstotliwością, występują w zależności od płci. U kobiet najczęściej diagnozowane są rak piersi, jelita grubego, następnie nowotwór płuca i trzonu macicy. U mężczyzn najpowszechniej występuje rak płuca, następnie prostaty, jelita grubego i pęcherza moczowego.
Niestety na wiek i płeć nie mamy wpływu. Warto pamiętać, że mimo predyspozycji – rozwojowi nowotworów można zapobiec prowadząc zdrowy tryb życia.
