Sromotnik bezwstydny (wstydliwy) – jak wygląda ten grzyb?
Sromotnik bezwstydny, inaczej wstydliwy lub smrodliwy (Phallus impudicus), to grzyb niejadalny, który owocuje od lipca do listopada. W Polsce występuje pospolicie zarówno w lasach iglastych, jak i liściastych. Rośnie głównie w klimacie umiarkowanym w tempie rekordowym wśród grzybów.
Początkowo owocnik ma białawy kolor oraz kształt i wielkość kurzego jaja, czym przypomina niedojrzałą purchawicę olbrzymią, zwaną też czasznicą. Tak zwana purchawka to przy tym grzyb częściowo jadalny, co dotyczy owocników odpowiednio młodych.
Gdy wewnątrz młodego sromotnika dojrzeją zarodniki, „czarcie jajo” pęka i wyrasta z nich podłużny owocnik właściwy (receptakl), który osiąga wielkość 10-20 cm, a nawet więcej.
Dorosły osobnik sromotnika bezwstydnego składa się z białego, pustego w środku trzonu o porowatej powierzchni oraz kapelusza w kształcie dzwonu lub naparstka, który ma żebrowaną powierzchnię w oliwkowozielonym kolorze. Stanowi ją masa zarodnikowa, która z czasem skapuje, przyciągając zapachem padliny głównie muchy.
Zobacz zdjęcia sromotnika:
Sromotnik bezwstydny ma też wiele nazw tradycyjnych, które różnią się w zależności od regionu – to m.in. słupiak cuchnący, śmierdziak, sromnik, panna-bedłka czy bedłka pańska, świeczka, węże jajo, czarcie jajo czy jajczak – również dlatego, że tak jak jaja kurze zawiera charakterystycznie pachnące siarczki.
Sprawdź ponadto:
Sromotnik fiołkowy i jadalny
Sromotnik ma też inne gatunki, jak np. sromotnik fiołkowy (Phallus hadriani) o zgodnym z nazwą odcieniu i słabszym zapachu. Ten niejadalny grzyb spotkać można nad Bałtykiem, zwłaszcza na wydmach, choć jest bardzo rzadki. Wydziela zapach odchodów, a nie śmierdzi tylko jako „jajo”.